សត្រូវ ឬភាគីទីបីអាចដឹងពីទីតាំងដែលអ្នកកំពុងនៅបានគ្រប់ពេលវេលា តាមរយៈឧបករណ៍សំខាន់ៗ ដែលអ្នកប្រើប្រាស់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ គឺទូរស័ព្ទឆ្លាតវៃតាមរយៈ GPS និងសេវាទូរស័ព្ទ កុំព្យូទ័រតាមរយៈអាសយដ្ឋាន IP និងឧបករណ៍វាស់ស្ទង់ឆ្លាតវៃ (Smartwatch ឬ Smart Tracker)។ ឧបករណ៍ទាំងនេះបញ្ជូនទិន្នន័យទីតាំងជាប្រចាំទៅកាន់ប្រព័ន្ធរបស់ក្រុមហ៊ុន ឬកម្មវិធីនានា។ ដូច្នេះហើយ ទោះបីជាអ្នកបិទទីតាំង (Location) ក៏ដោយ ក៏ការតាមដាននៅតែអាចកើតមានឡើងបាន តាមរយៈប្រព័ន្ធ Wi-Fi ឬទិន្នន័យកោសិកា ដែលបង្កហានិភ័យដល់សុវត្ថិភាពឯកជនភាពរបស់អ្នក។
ដូច្នេះមកដឹងពីឧបករណ៍ ៣ ដែលសត្រូវអាចដឹងពីទីតាំងដែលអ្នកកំពុងនៅបានគ្រប់ពេល៖
ទូរស័ព្ទឆ្លាតវៃគឺជាឧបករណ៍តាមដានដ៏មានឥទ្ធិពលបំផុត ព្រោះវាប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធកំណត់ទីតាំងចម្រុះ (Hybrid Positioning System)។

- GPS (Global Positioning System): ផ្កាយរណបផ្តល់ទីតាំងច្បាស់លាស់ (រហូតដល់ប៉ុន្មានម៉ែត្រ)។ កម្មវិធីរុករក (Maps) និងកម្មវិធីបណ្ដាញសង្គមជាច្រើនប្រើប្រាស់មុខងារនេះ។
- Cell Tower Triangulation: ទោះបីគ្មាន GPS ក៏ដោយ ក្រុមហ៊ុនទូរស័ព្ទអាចកំណត់ទីតាំងរបស់អ្នកដោយវាស់ចម្ងាយពីទូរស័ព្ទរបស់អ្នកទៅកាន់សេវាទូរស័ព្ទ (Cell Towers) ជិតបំផុត។ នេះផ្តល់ទីតាំងប្រហាក់ប្រហែល។
- Wi-Fi Triangulation: ក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាដូចជា Google និង Apple ប្រមូលទីតាំងភូមិសាស្ត្រនៃបណ្ដាញ Wi-Fi រាប់លាន។ ទោះបីអ្នកបិទ GPS ក៏ដោយ ទូរស័ព្ទរបស់អ្នកនៅតែអាចកំណត់ទីតាំងដោយការស្គែនបណ្ដាញ Wi-Fi ជុំវិញខ្លួនវា។
វិធានការការពារ
កំណត់ការប្រើប្រាស់ទីតាំងរបស់កម្មវិធី ដោយចូលទៅ Settings + Privacy + Location Services។ កំណត់កម្មវិធីភាគច្រើនទៅជា "While Using the App" ឬ ''Never'' ។ 

២. នាឡិកាឆ្លាតវៃ / ឧបករណ៍តាមដានសុខភាព (Smartwatch / Fitness Tracker)
នាឡិកាឆ្លាតវៃជាច្រើនត្រូវបានរចនាឡើងដើម្បីតាមដានចលនាឥតឈប់ឈរ។
- GPS ឯករាជ្យ: នាឡិកាជាច្រើនមាន GPS ផ្ទាល់ខ្លួន ដែលអាចកត់ត្រាផ្លូវរត់របស់អ្នក ហើយអាចត្រូវបាន Hack តាមរយៈបណ្ដាញ Wi-Fi របស់វត្ថុ (IoT network)។
- ការភ្ជាប់ Bluetooth: ឧបករណ៍ទាំងនេះបញ្ចេញសញ្ញា Bluetooth ដែលអាចត្រូវបានស្កេន និងតាមដានដោយឧបករណ៍ស្កេន ឬប្រព័ន្ធតាមដានខ្នាតតូច (ឧទាហរណ៍ នៅក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលទិញទំនិញ)។

វិធានការការពារ
- បិទមុខងារ GPS ពេលមិនប្រើ: ចូលទៅក្នុង Settings របស់នាឡិកា ហើយបិទមុខងារកំណត់ទីតាំងនៅពេលអ្នកមិនហាត់ប្រាណ។
- កំណត់ទីតាំងនៅក្នុងកម្មវិធីភ្ជាប់ (Companion App): ពិនិត្យមើលកម្មវិធីនៅលើទូរស័ព្ទរបស់អ្នក (ឧទាហរណ៍ Samsung Health, Apple Fitness) ហើយលុបចោលការអនុញ្ញាតទីតាំងសម្រាប់កម្មវិធីដែលមិនទាក់ទងនឹងសុខភាព។
- ប្រសិនបើអ្នកទៅកន្លែងដែលទាមទារការលាក់បាំងទីតាំងខ្ពស់បំផុត សូមដោះនាឡិកាចេញ ហើយដាក់វាជាមួយទូរស័ព្ទដែលបានបិទនៅក្នុង Faraday Bag។

៣. ឧបករណ៍តាមដានវត្ថុ (ឧ. AirTag, Tile)
ឧបករណ៍ទាំងនេះត្រូវបានរចនាឡើងជាពិសេសដើម្បីតាមដានទីតាំងវត្ថុ។
- បណ្ដាញ Crowd-sourced: ឧបករណ៍តាមដានទាំងនេះ (ដូចជា AirTag របស់ Apple) ប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទរាប់លានគ្រឿងនៅជុំវិញពិភពលោក។ ប្រសិនបើ AirTag របស់អ្នកនៅក្បែរទូរស័ព្ទ iPhone ផ្សេងទៀត វានឹងប្រើសញ្ញា Bluetooth របស់ទូរស័ព្ទនោះ ដើម្បីបញ្ជូនទីតាំងរបស់វាទៅម្ចាស់។
- ការប្រើប្រាស់ខុស (Misuse): ឧបករណ៍ទាំងនេះត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ជាញឹកញាប់ដោយជនខិលខូចដើម្បីតាមដានមនុស្សដោយលួចលាក់។

ប្រព័ន្ធជូនដំណឹងរបស់ក្រុមហ៊ុន (Manufacturer's Alerts):
- Apple: ប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការ iOS មានមុខងារ "Safety Alerts" ដែលនឹងជូនដំណឹងអ្នក ប្រសិនបើ AirTag ដែលមិនមែនជារបស់អ្នកកំពុងធ្វើដំណើរជាមួយអ្នក។
- Android: អ្នកអាចដំឡើងកម្មវិធី Tracker Detect (ឬកម្មវិធីស្រដៀងគ្នា) ដើម្បីស្កេនរកឧបករណ៍តាមដានដែលមិនស្គាល់ជុំវិញអ្នក។
- ត្រូវពិនិត្យមើលកាបូប ហោប៉ៅ ជុំវិញអ្នកជាប្រចាំ ប្រសិនបើអ្នកមានអារម្មណ៍ថាមានការតាមដាន។ AirTag ជាធម្មតាបញ្ចេញសំឡេងបន្ទាប់ពីវាបានបាត់បង់ពីម្ចាស់របស់វាមួយរយៈពេល។

គូសបញ្ជាក់ផងដែរថា ឧបករណ៍ខាងលើទាំងអស់នេះ គឺមានទាំងអត្ថប្រយោជន៍ និងគុណវិបិត្តផងដែរ វាអាចធ្វើឲ្យសត្រូវនឹងដឹងពីទីតាំងដែលអ្នកកំពុងឋិតនៅ និងងាយស្រួលតាមដាន។ ជាពិសេសក្នុងអំឡុងពេលនេះកម្ពុជា ថៃបានប៉ះទង្គិចគ្នា ដូច្នេះហើយការបង្ហោះរូបភាពដែលពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះ ភាគច្រើនអ្នកដែលចែកចាញព័ត៌មានពីពីរូបភាពទាំងនោះបានបើមុខងារទីតាំងចោល ដែលវាជារឿងខុសទាំងស្រុងបាត់ទៅហើយ មានន័យថា គឺស្មើនឹងរាយការណ៍ប្រាប់ដល់សត្រូវដែលលួចតាមដានគ្រប់ជំហានដែលអ្នកទៅ និងនៅ ដោយសត្រូវអាចប្រើ System Scan ដើម្បីមើលទិនន្ន័យ និងលបយកការណ៍បានយ៉ាងងាយ។
