ដើម្បីជៀសវាងការទាញយកកម្មវិធីដែលមានគ្រោះថ្នាក់ ឬមិនមានសុវត្ថិភាពសម្រាប់ទាំងអ្នកប្រើប្រាស់ iOS និង Android គួរតែប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់។
1. កម្មវិធីសម្អាត (Cleaner Apps) និងបង្កើនល្បឿនទូរស័ព្ទ (Speed Boosters)
កម្មវិធីប្រភេទនេះជាទូទៅសន្យាថាអាចសម្អាតឯកសារឥតប្រយោជន៍ (junk files) និងបង្កើនល្បឿនទូរស័ព្ទរបស់អ្នក។ ប៉ុន្តែការពិត កម្មវិធីទាំងនេះច្រើនតែ៖
- មានផ្ទុកមេរោគ (Malware) ឬ Adware៖ កម្មវិធីខ្លះអាចលួចទិន្នន័យផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នក ឬបង្ហាញការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មច្រើនពេក។
- ស៊ីថ្ម និង RAM ច្រើន៖ កម្មវិធីទាំងនេះដំណើរការនៅផ្ទៃខាងក្រោយ (background) ហើយស៊ីថាមពលថ្ម និង RAM ធ្វើឱ្យទូរស័ព្ទរបស់អ្នកដើរយឺតទៅវិញ។
- មិនចាំបាច់៖ ប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការទំនើបដូចជា iOS និង Android សុទ្ធតែមានមុខងារសម្អាត និងគ្រប់គ្រង RAM ដោយខ្លួនឯងរួចទៅហើយ។
ឧទាហរណ៍ជាក់លាក់: កម្មវិធីមួយចំនួនដែលមានឈ្មោះដូចជា "Clean Master", "Phone Booster" ឬ "DU Speed Booster" ត្រូវបានគេរកឃើញថាមានបញ្ហាសុវត្ថិភាព។
2. កម្មវិធីកាត់តរូប/វីដេអូក្លែងក្លាយ ឬកម្មវិធីចម្លង (Fake/Clone Photo/Video Editors)
កម្មវិធីកាត់តរូប ឬវីដេអូមួយចំនួន ដែលមើលទៅដូចជាកម្មវិធីល្បីៗ តែងតែត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយជនខិលខូចដើម្បីទាក់ទាញអ្នកប្រើប្រាស់។ កម្មវិធីទាំងនេះអាច៖
- លួចទិន្នន័យផ្ទាល់ខ្លួន៖ ពួកគេអាចស្នើសុំការអនុញ្ញាតចូលទៅកាន់រូបថត វីដេអូ ទំនាក់ទំនង (contacts) ឬទីតាំងរបស់អ្នក។
- ផ្ទុកមេរោគ (Malware)៖ ពេលខ្លះគ្រាន់តែដំឡើងកម្មវិធីទាំងនេះ ក៏អាចឆ្លងមេរោគទៅក្នុងទូរស័ព្ទរបស់អ្នកដែរ។
- មានមុខងារមិនដំណើរការល្អ៖ មុខងារកាត់តរបស់ពួកគេមិនដំណើរការ ឬធ្វើឱ្យរូបភាព/វីដេអូមានគុណភាពទាប។
របៀបសម្គាល់: មុននឹងដំឡើងកម្មវិធីប្រភេទនេះ គួរពិនិត្យមើលឈ្មោះក្រុមហ៊ុនបង្កើត (developer name) ការវាយតម្លៃ (rating) និងមតិយោបល់ (reviews) របស់អ្នកប្រើប្រាស់ផ្សេងៗឱ្យបានច្បាស់លាស់។ ប្រយ័ត្ននឹងកម្មវិធីដែលមានឈ្មោះស្រដៀងៗគ្នាទៅនឹងកម្មវិធីល្បីៗដូចជា "Photoshop" ឬ "CapCut" តែមានឈ្មោះក្រុមហ៊ុនបង្កើតផ្សេង។
3. កម្មវិធីពិនិត្យសុវត្ថិភាព (Antivirus/VPN) ឥតគិតថ្លៃដែលមិនស្គាល់ប្រភព
ខណៈពេលដែលកម្មវិធី Antivirus និង VPN មានប្រយោជន៍ កម្មវិធីឥតគិតថ្លៃដែលមិនមានប្រភពច្បាស់លាស់អាចជាគ្រោះថ្នាក់បំផុត។
- VPN ឥតគិតថ្លៃ៖ អាចលក់ទិន្នន័យអ៊ីនធឺណិតរបស់អ្នកទៅឱ្យភាគីទីបី ឬតាមដានសកម្មភាព online របស់អ្នក។ ពួកគេក៏មិនផ្តល់សុវត្ថិភាពពិតប្រាកដដែរ។
- Antivirus ឥតគិតថ្លៃ៖ អាចជាមេរោគដោយខ្លួនឯង ដោយលួចទិន្នន័យសំខាន់ៗដូចជា លេខសម្ងាត់ ឬព័ត៌មានធនាគាររបស់អ្នក។
គន្លឹះសុវត្ថិភាព: គួរប្រើតែកម្មវិធីពីក្រុមហ៊ុនល្បីៗដែលមានការជឿទុកចិត្ត (ដូចជា NordVPN, ExpressVPN ឬ Bitdefender, Norton)។ ចំពោះទូរស័ព្ទ iOS និង Android វិញ ប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាពដែលមានស្រាប់គឺមានប្រសិទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ហើយសម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់ទូទៅ។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា មុននឹងដំឡើងកម្មវិធីអ្វីមួយ មិនថានៅក្នុង App Store ឬ Google Play Store ទេ សូមពិនិត្យមើលចំណុចទាំងនេះ៖
1. ការវាយតម្លៃ និងមតិយោបល់: អានមតិយោបល់ពីអ្នកប្រើប្រាស់ពិតប្រាកដ។
2. សិទ្ធិអនុញ្ញាត (Permissions)៖ ពិនិត្យមើលថាតើកម្មវិធីស្នើសុំសិទ្ធិអនុញ្ញាតអ្វីខ្លះ (ឧទាហរណ៍៖ កម្មវិធីភ្លើងពិល មិនត្រូវការសិទ្ធិចូលទៅកាន់ទំនាក់ទំនងទេ)។
3. អ្នកបង្កើត (Developer)៖ ពិនិត្យឈ្មោះក្រុមហ៊ុនបង្កើត និងមើលថាតើពួកគេមានកម្មវិធីផ្សេងទៀតដែរឬទេ។
4. ចំនួនអ្នកដំឡើង (Downloads)៖ កម្មវិធីដែលមានចំនួនអ្នកដំឡើងច្រើន និងមានការវាយតម្លៃល្អ គឺអាចជឿទុកចិត្តបានច្រើនជាង។
អត្ថបទដោយ៖ ងួន ឃុនណា